Лінгвістычная экспертыза

Прадмет

Прадметам лінгвістычнай экспертызы з’яўляецца вызначэнне сэнсавага зместу тэксту, выяўлення змешчанай у тэксце крыміналістычна значнай інфармацыі.

Найбольш запатрабаванымі на сённяшні дзень з’яўляюцца лінгвістычныя даследаванні па справах аб вербальных абразах, а таксама па справах аб злачынствах экстрэмісцкай скіраванасці.

Аб’ект

• Інфармацыйныя матэрыялы;
• Маўленчыя камунікацыі.

Задачы

Асноўная задача экспертаў – гэта вызначэнне сэнсавага зместу тэксту. Пры гэтым, напрыклад, па справах аб абразах да пытанняў, якія вырашаюцца ў рамках лінгвістычнай экспертызы, належаць наступныя:

• Ці ёсць у прэзентаваным тэксце выказванні, у якіх негатыўна ацэньваецца гр-н …?
• Калі так, то якімі маўленчымі сродкамі выказана негатыўная ацэнка гр-на …?

Па матэрыялах спраў аб экстрэмісцкай дзейнасці судовымі экспертамі-лінгвістамі Дзяржаўнага камітэта, з улікам галіны спецыяльных ведаў, вырашаюцца пытанні аб наяўнасці ў тэкстах выказванняў, якія змяшчаюць негатыўную ацэнку групы асоб па якой-небудзь прыкмеце (расы, нацыянальнасці, мовы, стаўлення да рэлігіі, прыналежнасці да якой-небудзь устойлівай сацыяльнай групы), а таксама выказванняў пабуджальнага характару, якія заклікаюць да гвалтоўных дзеянняў у дачыненні да такой групы.

Не належаць да задач, якія вырашаюцца ў працэсе правядзення лінгвістычных экспертыз

Да кампетэнцыі эксперта-лінгвіста не належыць прававая ацэнка тэкстаў, якія даследуюцца, гэта значыць эксперт не робіць высноў пра наяўнасць абразы, паклёпу, знявагі гонару і годнасці асобы (групы асоб), пра непрыстойную форму слоў і да т. п., а таксама не адносіць якія-небудзь матэрыялы да экстрэмісцкіх (гэта задача органа, які вядзе працэс), не вызначае прыкметы экстрэмізму (гэта праца адпаведных камісій).

Пастаноўка пытанняў прававога характару прывядзе да немагчымасці вырашэння пастаўленай на вырашэнне экспертызы задачы. У гэтай сувязі да яе прызначэння ініцыятар можа атрымаць кансультацыю ў адпаведным падраздзяленні Дзяржаўнага камітэта і пасля гэтага вызначыць пералік і характар пытанняў, якія будуць пастаўлены на даследаванне.