Даволі часта грамадзяне сутыкаюцца са спрэчнымі сітуацыямі ў побыце. Яны могуць датычыцца неабходнасці падзяліць жылы дом і прылеглы зямельны ўчастак, вызначыць кошт рамонтна-аднаўленчых работ, неабходных для ліквідацыі вынікаў затаплення кватэры ці пажару. Тым часам ад падзелу жылля часцяком залежыць зыход канфлікту паміж сваякамі, якія варагуюць, а ад вызначэння кошту рамонту і аднаўлення — тое, на якую кампенсацыю можа разлічваць пацярпелы бок.

У гэтых пытаннях дапамагае разабрацца будаўніча-тэхнічная экспертыза, якая праводзіцца як у рамках грамадзянскіх і крымінальных спраў, так і па зваротах фізічных, юрыдычных асоб.

Прычым, спецыялістам даводзіцца сутыкацца не толькі са звычайнымі, але і неардынарнымі сітуацыямі. Пра іх і распавёў Ілья ШЧУКІН, дзяржаўны судовы эксперт аддзела будаўніча-тэхнічных, таваразнаўчых і эканамічных экспертыз упраўлення тэхнічных экспертыз УДКСЭ па Гродзенскай вобласці.

Барацьба за плошчу

Барацьба за квадратныя метры ў домаўладаннях — адвечная тэма ў адносінах паміж сваякамі, якія атрымалі спадчыну, якія скасавалі шлюб, тымі, у каго па якіх-небудзь прычынах паўстала непрыязнасць у адносінах адзін да аднаго. Бакі самі не могуць вырашыць спрэчку, таму звяртаюцца ў суд альбо наўпрост да экспертаў.

 

Часта жылы дом і зямельны ўчастак знаходзяцца ў валоданні некалькіх уласнікаў. У выпадку, калі адзін з уладальнікаў хоча прадаць сваю долю, альбо паміж імі склаліся непрыязныя адносіны, патрабуецца раздзел дома і ўчастка. Але перш чым падзяліць будынак, трэба вызначыць яго кошт. Пры гэтым ацэньваецца яго стан, улічваюцца наяўнасць ацяплення, год пабудовы, месцазнаходжанне, каэфіцыент зносу і іншыя характарыстыкі аж да наяўнасці побач прыпынкаў, дзіцячых садоў, школ.
 

— Напрыклад, у мужа з жонкай ёсць дом, у якім яны жылі доўга і шчасліва, аднак у нейкі момант яны вырашаюць развесціся і падзяліць маёмасць, але і домам, і зямлёй хочуць працягваць карыстацца, — распавядае Ілья Шчукін. — Аднак не могуць вырашыць, хто якой паловай дома будзе карыстацца. У такім выпадку грамадзяне звяртаюцца да нас, каб мы правялі ацэнку і падзялілі дом, усё старанна разлічыўшы. Часам даводзіцца парухаць перагародкі, каб зраўняць іх долі домаўладанняў. Калі не выходзіць падзяліць дом і ўчастак роўна па палове, то ў такім выпадку пралічваецца доля кампенсацыі па адхіленнях.
 

Таксама нельга не адзначыць, што сёння прыкметна ажывіўся рынак куплі-продажу жылля. У сувязі з гэтым судовы эксперт раіць перад засяленнем ўважліва вывучыць будынак, пачынаючы ад фасада і заканчваючы аздабленнем памяшкання. Пры куплі другаснага жылля неабходна ў першую чаргу звярнуць увагу на куты і вокны: ці няма там слядоў цвілі і волкасці. Дэфекты могуць хавацца пад мэбляй або дыванамі. Калі зроблена перапланіроўка, пераканайцеся, што яна законная.

Кватэра патанула
З заліццём кватэры суседзямі зверху можа сутыкнуцца практычна кожны. Прычым, спецыяліст заўважае, што перш за ўсё неабходна паспрабаваць вырашыць сітуацыю мірна.

— Калі не ўдаецца дамовіцца ў вырашэнні сітуацыі ці вы палічылі, што сума кампенсацыі занадта маленькая і не пакрые вашыя выдаткі на аднаўленне канструкцыі ў першапачатковым выглядзе, можна звярнуцца да нас або ў суд, — тлумачыць эксперт.

Аднак, у падобных сітуацыях патрабуецца разумная асабістая ацэнка пацярпелых. Ілья Сяргеевіч заўважае, што часта бывае так, што пашкоджанні пры заліве нязначныя, таму кошт экспертызы можа абысціся даражэй, чым атрыманая кампенсацыя на рамонтныя работы.

Даволі часта звяртаюцца грамадзяне, незадаволеныявыкананнем капітальнага або бягучага рамонту, якія выявілі расколіны ў аздабленні або дзіркі ў даху. Для таго каб ввзначыць якасць выкананых работ, судовы эксперт выязджае на месца, даследуе будынак, глядзіць, ці ёсць неадпаведнасці з тэхнічнымі нарматыўна-прававымі актамі (праектная дакументацыя, тэхналагічныя карты, тэхнічныя кодэксы, будаўнічыя нормы), пасля чаго робіць выснову.

Спрэчку вырашыць экспертнае заключэнне
Будаўніча-тэхнічная экспертыза праводзіцца як на падставе заявы фізічнай або юрыдычнай асобы, так і на падставе вызначэння суда і па пастановах праваахоўных органаў. У першым выпадку ўся ініцыятыва ляжыць на грамадзяніне, які спрабуе вырашыць спрэчную для сябе сітуацыю, звярнуўшыся па дапамогу ў УДКСЭ па Гродзенскай вобласці. У першым выпадку грамадзянін павінен прыехаць у арганізацыю, напісаць заяву, прывезці ўсе неабходныя дакументы, аформіць дагавор. Потым ён аплачвае экспертызу, прывозіць квітанцыю. Эксперты выязджаюць на агляд аб’екта, вывучаюць прадстаўленыя дакументы і на працягу 30 дзён складаюць зняволенне.

— Вынікі экспертызы грамадзянін атрымлівае на рукі, а пасля гэтага можа з імі ж звярнуцца ў суд для слушнага разбору. Аднак, бываюць сітуацыі, — заўважае дзяржаўны судовы эксперт, — калі за неабходнасцю экспертызы можа абвастрыцца сам суд, калі суддзі не хапае спецыяльных ведаў у галіне будаўніча-тэхнічнай экспертызы або неабходны дадатковыя звесткі і праверкі. У выпадку звароту ў суд пазоўнік і адказчык маюць права хадайнічаць аб правядзенні экспертызы. Суд выносіць вызначэнне і адпраўляе яго ў экспертную ўстанову, якую грамадзяне выбралі.

У заключэнні судовы эксперт дае вычарпальныя адказы на пастаўленыя пытанні. Часцей за ўсё менавіта заключэнне эксперта будаўніча-тэхнічных экспертыз дазваляе падвесці рысу пад спрэчнай сітуацыяй.

Самым важным, заўважыў Ілья Шчукін, з’яўляецца прафесіяналізм эксперта і наяўнасць у яго спецыяльных ведаў. Таксама важна захоўваць халодны розум і здаровы сэнс. Вельмі часта людзі пачынаюць скандаліць і шумець, таму спецыяліст павінен быць стрэсаўстойлівым і непрадузятым, каб прафесійна вырашыць пастаўленыя перад ім пытанні і ні адзін з бакоў не меў падстаў прад’явіць прэтэнзію.

Источник информации: https://zviazda.by/be/news/20210612/1623445200-spravy-zhyccyovyya-ci-usyo-pra-budaunicha-tehnichnuyu-ekspertyzu