У судовай экспертызе нямала жаночых твараў. Эксперты-жанчыны працуюць як крыміналістамі, так і ў іншых відах экспертнай дзейнасці. Але для жанчыны праца – гэта толькі частка яе жыцця разам з сям'ёй і выхаваннем дзяцей. Да прыкладу, Алена Аўчыннікава, дзяржаўны судовы эксперт сектара спецыяльных і тэхнічных экспертыз Бабруйскага міжраённага аддзела Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз. Алена Віктараўна ў судовай экспертызе ўжо 15 гадоў, яе спецыялізацыя – будаўніча-тэхнічныя экспертызы. Алена Аўчыннікава заспела яшчэ тыя часы, калі на ўсю рэспубліку было толькі 11 экспертаў і ў кожнага па 19 экспертыз на руках... За гэтыя 15 гадоў шмат што змянілася ў жыцці нашай гераіні (сямейнае становішча, месца працы), але нязменным засталася яе любоў да прафесіі. «Я па-ранейшаму нічым іншым займацца не хачу», – прызнаецца эксперт. Што датычыцца сямейнага жыцця, то і сама наша суразмоўца, і яе муж Арцём Віктаравіч заўсёды марылі аб вялікай сям'і – так яно і здарылася. Пара выхоўвае дваіх дзяўчынак і хлопчыка: Варвару і Алісу 13 і 8 гадоў і 5-гадовага Алега. Больш таго, у сям'і жывуць яшчэ французскі бульдог і кот.

Напярэдадні цудоўнага свята Дня маці мы пагутарылі з шматдзетнай мамай і даведаліся яе сакрэты шчаслівага мацярынства.

– Алена Віктараўна, наколькі лёгка сумяшчаць адказную працу, побыт і выхаванне траіх дзяцей?

– Я не магу даць адназначны адказ, паколькі часам гэта лёгка, часам – зусім не лёгка. Асноўнае надзённае пытанне нашай сям'і – гэта «бязбольная» для ўсіх лагістыка. Кожны дзіця акрамя школы (дзіцячага садку) некалькі раз у тыдзень наведвае гурткі, цэнтры развіцця. А паколькі мой муж працуе не ў Бабруйску, перада мной кожны раз стаіць задача: як усіх і ўсё «разруліць»? І вось калі лагістыка зрастаецца ва ўсіх, то праблем няма, усё лёгка сумяшчальна, і нічога цяжкага няма.

Сам побыт шматдзетных не моцна адрозніваецца ад побыту сем'яў, дзе адзін ці два дзіцяці. Тым больш што мае дзеці – сур'ёзныя, адказныя, самастойныя і вялікія памочнікі. На іх ўборка, мыццё посуду, развешванне і складанне бялізны. Мае функцыі ў асноўным накарміць усіх і пракантраляваць, і для мяне гэта не цяжка.

– Чаму вы хацелі менавіта траіх дзяцей?

– Я люблю быць мамай, а быць мамай немаўляці – гэта наогул самае лепшае. Я падсілкоўваюся ад сваіх дзяцей, яны даюць мне магутны зарад жыццёвых сіл, і кожны з іх – незалежная асоба, якія разам складаюць мяне цэлую. Мы з мужам заўсёды хацелі траіх, але тэрміны прыходу іх у наша жыццё аддавалі ў вядзенне вышэйшых сіл: як Бог дасць. Чаму менавіта траіх? На мой погляд, гэта ідэальная колькасць дзяцей.

– Дапоўніце фразу: «быць мамай для мяне-гэта…»

– ...заўсёды быць добрай, нават у тыя хвіліны, калі гэта зусім не так.

Быць мамай для мяне – гэта заўсёды даваць столькі любові, каб у любой нядобрай сітуацыі дзіця магло падумаць што заўгодна, але не «мама мяне не любіць, мама мяне не абароніць, мама мне не дапаможа».

Быць мамай для мяне – даць дзецям столькі ўсяго, каб ім хапіла сіл, імкнення і ўпэўненасці дасягнуць таго, аб чым яны мараць. Не зрабіць за іх, а пераканаць іх у тым, што яны здольныя на ўсё, што толькі захочуць!

– Якія традыцыі падтрымліваюцца ў вашай сям'і?

– Самая галоўная традыцыя – асобны час для кожнага дзіцяці. Напрыклад, сёння мы ідзем гуляць толькі са старэйшай дачкой, і ў нас падлеткавая прагулка: мы сядзім ў дарослым кафэ, гуляем па вуліцы, абмяркоўваем хлопчыкаў, кнігі, моду і іншае... У малодшых нават думкі не ўзнікае, што іх пакідаюць без мамінай увагі, таму што ў наступны раз я іду з сярэдняй дачкой, і ў нас дзявочая прагулка з пончыкамі, какава, заходам у крамы адзення, цацак і іншыя падобныя месцы. Мы сядзім на фантане, пырскаемся вадой, фатаграфуемся на тэлефон або ў фотакабіне. У наступны раз мы гуляем ўдваіх з малодшым сынам – і тады гэта піцэрыя, крама цацак, плюс палазіць па танку на плошчы і паганяць на самакаце. І ўсе шчаслівыя, і больш за ўсіх – я. Мне падабаецца быць з дзецьмі на адной хвалі. Я сама да гэтага часу ў душы дзіця і адчуваю сябе ледзь-ледзь старэйшай за сваіх дзяцей.

– Як быць сябрам для свайго дзіцяці?

– Самае галоўнае правіла – не крытыкаваць! Спачатку падтрымаць, а потым па-даросламу, але вельмі далікатна накіроўваць у правільным напрамку! Мне вельмі дапамагае ў сяброўстве  з дзецьмі тое, што я выдатна памятаю сябе і ў 5, і ў 8, і ў 13 гадоў і вяду сябе так, як мне б хацелася, каб мая мама паводзіла сябе са мной. І паверце, гэта заўсёды спрацоўвае.

З падлеткамі крыху больш складана. Тут асноўнае правіла тое ж – не крытыкуй, але метады ўздзеяння і выхавання трохі іншыя. З падлеткамі вельмі важная аргументацыя, гэта значыць калі я як маці не зусім згодная з чымсьці, я не проста забараняю, а аргументавана тлумачу і заўсёды слухаю аргументы дзіцяці. І ведаеце, не заўсёды я застаюся пры сваім меркаванні – часам старэйшая дачка мяне пераконвае.

– Якімі вы хочаце бачыць сваіх дарослых дзяцей?

– Цалкам адназначна я хачу бачыць сваіх дзяцей шчаслівымі – гэтага дастаткова. На жаль, я не адразу прыйшла да такога ўсведамлення. Цяпер у мяне толькі адно да іх настаўленне: рабіце тое, што вам падабаецца, але рабіце гэта добра, і тады ўсё вакол можа прынесці вам шчасце!

І я хачу бачыць сваіх дзяцей добрымі людзьмі, які б шлях яны для сябе ні абралі. А гэта ўжо залежыць ад нас, бацькоў: што мы ўкладзем ім у душу, сэрца і галаву. І іх прамашкі ў будучыні – гэта нашы з мужам недахопы.

– Што можаце сказаць тым бацькам, якія лічаць, што выхоўваць і падымаць на ногі траіх дзяцей – гэта цяжка?

– Магу сказаць ім: «Сапраўды, вы маеце рацыю!» Я люблю чытаць, але маю магчымасць рабіць гэта толькі ў аўтобусе, таму што дома я чытаю ўслых «Прыгоды Бураціна». Я люблю вязаць і раблю гэта добра, але цяпер у мяне няма на гэта часу, я іду і купляю фабрычныя шапкі. Я люблю абцасы, але нашу абутак на нізкім хаду, таму што так зручней несці цяжкія пакеты з прадуктамі і гуляць у хованкі на вуліцы пасля дзіцячага садка. Але вы ж не пагадзіцеся мець магчымасць хадзіць на абцасах, чытаць і займацца іншымі прыемнымі рэчамі ў абмен на сваё дзіця? Вядома, не. Вось і я не.

Ірына Рачкоўская,
галоўны спецыяліст па рабоце са СМІ
УДКСЭ па Магілёўскай вобласці.