Государственный комитет судебных экспертиз
Республики Беларусь

Объективность. Честь. Отечество.

Официальный сайт
Прабіць бандыта на слязу 13 сентября 2018
Цікавасць да газавых балончыкаў як да сродку самаабароны ёсць. Амаль пад кожным ролікам на YouTube аб бойках ці дарожных разборках падымаецца пытанне, які лепш браць. Як і электрашокеры, гэтыя сродкі самаабароны акружаны рознымі міфамі ад «бескарыснае глупства, не дапаможа» да «паралізуе чалавека». Карэспандэнт «Р» вывучыла склад распаўсюджаных балончыкаў і даведалася, якое ўздзеянне гэтыя рэчывы могуць аказаць на нападаючага.

Дадалі трохі перцу


Балончык — найбольш даступны і танны спосаб самаабароны. Да ўсяго іншага, ён не прычыняе непапраўнай шкоды здароўю: газавыя балончыкі запраўляюцца хімічнымі рэчывамі, якія не мо­гуць прывесці да доўгачасовай страты працаздольнасці ці смерці. Склад і працэнт наяўнасці гэтых рэчываў выразна рэгламентаваны. Гаворка ідзе аб сертыфікаваным тавары. Спецыяльных дазволаў на яго набыццё не патрабуецца. Ён даступны з 18 гадоў. Гэта значыць, пасля прымянення балончыка пытанні ў супрацоўнікаў органаў унутраных спраў да вас наўрад ці паўстануць. Чаго не скажаш пра траўматычную зброю ці нажы.

— У газавых балончыках ёсць ірытанты, — уводзіць у курс справы намеснік начальніка аддзела хімічнага даследавання рэчываў невядомай прыроды ДКСЭ Павел Шэндзік, а калі заўважае ў маіх вачах пытанне, то тлумачыць: — У невялікіх канцэнтрацыях гэтыя рэчывы могуць узбуджаць адчувальныя нервовыя канчаткі скурнага покрыва, слізістых абалонак вачэй і верхніх дыхальных шляхоў. Прасцей кажучы, пры пападанні ў вочы яны выклікаюць слёзацячэнне.

Праверыць, што адчуе агрэсар, у твар якога распылілі газ, вельмі лёгка. Трэба толькі пацерці вочы рукамі пасля вострага чырвонага перцу. Эфект ад прымянення ірытантаў развіваецца хутка. Таксама хутка, як правіла, без шкодных наступстваў для арганізма праходзяць сімптомы атручэння пры выхадзе з зоны дзеяння газу. У рэдкіх выпадках, акрамя слёз, можа адчувацца боль у вачах. Пры такім раскладзе трэба звярнуцца да ўрача. Ён прапіша кроплі для вачэй.

З пахам чаромхі

Усе рэчывы, якія вытворцам дазволена выкарыстоўваць пры вырабе газавых балончыкаў, распрацаваны яшчэ ў 50-х гадах мінулага стагоддзя як кампаненты хімічнай зброі. Несмяротнага дзеяння, вядома. Але яны здольныя на час вывесці саперніка са строю. Самы папулярны сёння кампанент для газавых балончыкаў — алеарызін капсікум, ці экстракт чырвонага перцу. 

Ён больш эфектыўна за астатнія рэчывы ўздзейнічае на жывёл. У Кеніі ім нават адпуджваюць сланоў, якія топчуць кукурузныя палі. А ў Канадзе прадаюцца адмы­сло­выя газавыя балончыкі, запраўленыя экстрактам чырвонага перцу, памерам з невялікі вогнетушыцель з маркіроўкай «антымядзведжыя».

Павел Шэндзік бярэ ў рукі адзін з канфіскаваных мытнікамі балончыкаў:

— Такія ў апошні час да нас часцяком прыходзяць на экспертызу. У іх ёсць састаў PAVA. Яго канцэнтрацыя ў спрэі менш за 1 працэнт аказвае слёзатачывы эфект прыкладна на восем хвілін. Канцэнтрацыі больш за 5 працэнтаў выклікаюць раздражненне скуры і верхніх дыхальных шляхоў. Аднак японскія вучоныя правялі даследаванні і даказалі бяспечнасць такіх балончыкаў для чалавека. У краінах Еўрапейскага саюза іх можна набыць зусім легальна. Аднак не ўсе ведаюць, што пры перасячэнні мяжы мытнікі падазроныя балончыкі адбіраюць і адпраўляюць да нас на экспертызу. Мы ўстанаўліваем іх склад.

Ціснуць на газ

Працы ў экспертаў хапае: інцыдэнтаў з газавымі балончыкамі шмат. Напрыклад, у клубе хуліган можа распыліць балончык «па прыколе». Лэдзі скарыстаецца «перцам», каб адбіцца ад рабаўніка. Вадзіцель без тлумачэння прычын распыліць газ у твар супрацоўніку ДАІ, які спыніў яго для праверкі дакументаў. Бывае, школьнік пырсне з балончыка на ўроку, бо цікава. Пазней высвятляецца, што бацькі самі купілі дзіцяці небяспечны дэвайс з фармулёўкай «для самаабароны». Таму, магчыма, варта падысці да продажу балончыкаў больш сур’ёзна і ўвесці ліцэнзію — як пры набыцці зброі? Пытанне адрасую прадаўцу інтэрнэт-крамы, якая займаецца ў тым ліку рэалізацыяй газавых балончыкаў. У адказ чую:

— Ну, зробяць больш жорсткімі патрабаванні да продажу балончыкаў. А далей што? Увядзём абмежаванні на продаж малатка і цаглін. Пры жаданні і гэтымі сродкамі можна прычыніць фізічную шкоду.

ГЭТА ЦІКАВА

Газавы балончык неэфектыўны пры моцным ветры, асабліва калі ён дзьме ў твар таму, хто абараняецца. У такіх выпадках, як і ў выпадку цесных зачыненых памяшканняў, альтэрнатывай можа стаць газавы балончык струменнага тыпу. Ён выпускае тонкі прыцэльны струмень вадкасці. Аднак ім значна цяжэй абараняцца, бо струмень павінен трапіць менавіта ў вочы нападаючаму. Пакуль вы будзеце цэліцца, ён можа паспець вас адлупцаваць.

Чытаць цалкам: https://www.sb.by/articles/prabits-bandyta-na-slyazu.html